“Elke twee weken, of vaker indien nodig, kijken we naar de ernst van de situatie in de verschillende regio’s. Dat noemen we het risiconiveau. Hier horen maatregelen bij.” Zo begint de toelichting op … Het gaat om hoe de maatregelen, die momenteel ons welzijn en de toekomst van onze kinderen bepalen, tot stand komen. Omdat het voor ons niet eenvoudig te begrijpen is, probeerden wij te doorgronden wie ‘we’ zijn en hoe het tot stand komen van de maatregelen dan gaat. Centraal staat een ‘systeem’ dat met risiconiveaus werkt.
Een systeem om de maatregelen te bepalen
- Het systeem voor het bepalen van maatregelen werkt met risiconiveaus. Er is onderscheid gemaakt tussen regionaal risiconiveau en maatregelen risiconiveau. Het systeem bepaalt een regionaal risiconiveau op basis van zorgdruk en PCR-testdruk. Dit risiconiveau vinden we terug op de risicokaart. Het regionaal maatregelen risiconiveau is mede afhankelijk van het landelijk risiconiveau. Simpel gezegd als het landelijk risiconiveau als ernstig of zeer ernstig wordt ingeschat, dan geldt wat betreft de maatregelen voor alle regio geen regionaal maar een landelijk risiconiveau.
- Het systeem werkt met grenswaarden. Hoe deze tot stand komen is niet duidelijk. Deze grenswaarden kunnen ook, schijnbaar zonder uitleg, plotseling veranderen (vergelijk aantal positieve testen in coronamaatregelen bestuurdersversie oktober en februari, zie ook …), waardoor we sneller in een ernstig risiconiveau terechtkomen of er langer in blijven (theoretisch kan dit ook andersom). Hoe deze wijzigingen tot stand komen en waarop deze zijn gebaseerd is op dit moment niet duidelijk. Ook is onduidelijk waarom hierover geen verantwoording wordt afgelegd. Verder valt op dat er geen ondergrens is, zodat het minimale niveau ‘waakzaam’ is en het systeem er niet in voorziet wanneer het niet langer van toepassing is.
- Voor elk maatregelenrisiconiveau is een maatregelenpakket geformuleerd in de routekaart coronamaatregelen (zie bestuurdersversie). Ook deze kunnen, schijnbaar zonder uitleg, plotseling veranderen. Ook hierover lijkt geen verantwoording te worden afgelegd (vergelijk met coronamaatregelen bestuurdersversie oktober).
- Het lijkt of het OMT dit systeem op alle aspecten te allen tijde kan aanpassen. Het lijkt of hierover geen verantwoording hoeft te worden afgelegd.
Voor wie met common sense naar het systeem en de huidige situatie kijkt:
- Het huidig landelijk risiconiveau is zo dat een landelijk maatregelenrisiconiveau geldt voor alle regio.
- Gegeven de criteria en grenswaarden die gelden voor afschalen naar een regionaal maatregelenrisiconiveau is het onwaarschijnlijk is dat we ooit, maar in ieder geval voor de zomer, landelijk onder het niveau zorgelijk kunnen komen. Daarmee gelden landelijk zeker nog maanden, minimaal de maatregelen van risiconiveau zorgelijk.
- Ook voor het risiconiveau waakzaam gelden strenge maatregelen. Doordat er geen ondergrens is betekent, zelfs als er 0 positieve testen zijn en 0 ziekenhuisopnames, dat deze maatregelen toch gelden.
Wie bepaalt welke maatregelen geldig zijn?
Het OMT bepaalt het risiconiveau en aan de risico’s niveaus gekoppelde maatregelen. Het kabinet “kan besluiten” dat strengere of minder strenge maatregelen nodig zijn. Wanneer het kabinet ook andere prioriteiten weegt is niet duidelijk.
Het doel van dit alles
- Mensen met een kwetsbare gezondheid zo goed mogelijk te beschermen;
- Te zorgen dat de zorg niet overbelast raakt;
- Goed zicht te houden op en inzicht te houden in het virus en in te grijpen wanneer dit nodig is.
Deze doelen zijn de doelen van het kabinet. Het OMT is aangesteld om deze doelen te verwezenlijken? Het systeem dat nu in place is, lijkt dit doel voor altijd centraal te stellen. Hoe dit kan eindigen is onduidelijk.